W nawigacji jednym z najistotniejszych zagadnień jest umiejętność czytania mapy. Aby prawidłowo nawigować musimy być świadomi odległości pomiędzy kolejnymi punktami zwrotnymi. Umiejętność ta jest istotna zarówno z punktu widzenia nawigacji jak i planowania lotu. Musimy potrafić obliczyć ile czasu zajmie nam pokonanie trasy i jak dużo paliwa potrzebujemy.

Jak zatem prawidłowo i szybko przeliczać odległości odczytywane z mapy na wartości rzeczywiste?

Każda mapa posiada informację o skali. Czym jest skala mapy?

Skala mapy (czasem używany jest również termin podziałka mapy) – stosunek wielkości liniowych rozmiarów modelu Ziemi, dla jakiego opracowano odwzorowanie kartograficzne danej mapy, do rzeczywistej wielkości tych rozmiarów.

Źródło: wikipedia.org

Zatem znając skalę mapy jesteśmy w stanie określić ile jednostek odległości w rzeczywistości odpowiada jednej jednostce miary na mapie. Co to oznacza?

Przykład – skala 1:500 000

Weźmy za przykład skalę 1:500 000. Jeśli za jednostkę odległości przyjmiemy centymetr to możemy powiedzieć, że 1 cm odczytany z mapy jest równy 500 000 cm w rzeczywistości.

1 cm (na mapie) = 500 000 cm (w rzeczywistości)

W związku z tym, że 500 000 cm brzmi dość abstrakcyjnie, możemy przeliczyć tę wartość na odległości, które używamy na codzień czyli metry lub kilometry. Wiemy, że 1 m to 100 cm więc aby uzyskać wartość w metrach wystarczy 500 000 cm podzielić przez 100 (lub skreślić 2 ostatnie zera).

1 cm (na mapie) = 5 000 m (w rzeczywistości)

1 km to 1000 m więc aby przeliczyć metry na kilometry dzielimy wartość w metrach przez 1000. Zatem 5 000 m podzielone przez 1000 daje nam w wyniku 5 km. Zatem 1 cm na mapie jest równy 5 km w rzeczywistości.

1 cm (na mapie) = 5 km (w rzeczywistości)

Skalówka – szybki sposób na odczyt odległości rzeczywistych

Ważne jest, żeby rozumieć co oznacza skala i jak przeliczać odległości z mapy. W trakcie przygotowania do lotu aby ułatwić sobie mierzenie odległości można korzystać z ułatwień takich jak np. skalówka.

Skalówka to przyrząd nawigacyjny bardzo podobny do linijki znanej z lekcji matematyki. Różnica polega na tym, że skalówka posiada podziałkę przystosowaną do odpowiedniej skali (często kilku różnych) z których możemy odczytywać wartości od razu w kilometrach lub milach morskich.

Jeśli korzystasz ze skalówki w trakcie przygotowania do lotu upewnij się, że skala skalówki oraz mapy z której korzystasz są takie same.